Τι είναι η ομφαλοκήλη;
Η ομφαλοκήλη αναπτύσσεται όταν τμήμα του εντέρου ή λιπώδους ιστού προβάλλει διαμέσου ευένδοτου σημείου του κοιλιακού τοιχώματος, πλησίον του ομφαλού.
Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια προπέτεια του ομφαλού. Αυτή μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε νεογνά ή βρέφη όσο και σε ενήλικες.
Η ομφαλοκήλη είναι η δεύτερη πιο συχνή κήλη στους ενήλικες. Σύμφωνα με την κατάταξη της Ευρωπαϊκής Εταιρείας κήλης (European Hernia Society), αφορά στις κήλες της μέσης γραμμής. Οι κήλες αυτές εμφανίζονται 3 εκ. πάνω ή κάτω από τον ομφαλό.
Ομφαλοκήλη στα νεογέννητα και στα παιδιά
Η ομφαλοκήλη εμφανίζεται σε ποσοστό 10-20% των νεογέννητων. Ωστόσο, σε άτομα αφρικανικής φυλής το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάσει και το 26%. Στα πρόωρα νεογνά το ποσοστό είναι ακόμη μεγαλύτερο. Οφείλεται στην ατελή σύγκλειση του ομφαλικού δακτυλίου μετά τον τοκετό και την απολίνωση του ομφάλιου λώρου.
Στα παιδιά αναμένεται πως το έλλειμμα της ομφαλοκήλης θα συγκλεισθεί μέσα στα πρώτα 4-5 χρόνια της ζωής τους. Για τον λόγο αυτό η επέμβαση στα παιδιά συστήνεται μετά τα 4 έτη ή νωρίτερα αν υπάρξει κάποια επιπλοκή.
Ομφαλοκήλη στους ενήλικες
Μόνο 1 στους 10 ενήλικες με ομφαλοκήλη φέρει την πάθηση από την παιδική ηλικία. Περίπου το 90% των ενηλίκων την αποκτούν στη μετέπειτα ζωή τους ως αποτέλεσμα προβλημάτων με τους κοιλιακούς μυς.
Τι αυξάνει τον κίνδυνο επίκτητης ομφαλοκήλης;
Η αυξημένη πίεση στους κοιλιακούς μυς αυξάνει τον κίνδυνο επίκτητης ομφαλοκήλης. Η πίεση μπορεί να προκληθεί σε καταστάσεις όπως:
- Εγκυμοσύνη
- Άρση βαρών
- Παροξυσμικός βήχας
- Δυσκοιλιότητα
- Παχυσαρκία
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ομφαλοκήλης;
Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ομφαλοκήλης είναι τα εξής:
- Πόνος στην ανατομική θέση του ομφαλού σε ποσοστό 44%
- Πίεση στην ανατομική θέση του ομφαλού σε ποσοστό 20%
- Ναυτία και έμετοι σε ποσοστό 9%
Ποια είναι η εικόνα της ομφαλοκήλης;
Η ομφαλοκήλη είναι συνήθως μικρή και με στενό αυχένα. Η συνθήκη αυτή αυξάνει την πιθανότητα περίσφιξης και στραγγαλισμού του περιεχομένου του σάκου.
Το περιεχόμενο μπορεί να είναι επίπλουν, λεπτό έντερο ή, πιο σπάνια , παχύ έντερο.
Κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες εμφάνισης ομφαλοκήλης στους ενήλικες
Όπως αναφέρουμε και παραπάνω, οι κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες εμφάνισης ομφαλοκήλης στους ενήλικες είναι αυτοί που αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση.
Στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης οδηγούν:
- Η παχυσαρκία
- Η άρση βάρους
- Ο βήχας
- Η δυσκοιλιότητα
- Οι πολλαπλές εγκυμοσύνες
- Προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στην κοιλιακή χώρα
- Κίρρωση
- Περιτοναϊκή διάλυση σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια
Ομφαλοκήλη – Πότε θα πρέπει να επισκεφθούμε άμεσα τον χειρουργό μας;
Ένα άτομο που πάσχει από ομφαλοκήλη πρέπει να επισκεφθεί άμεσα τον χειρουργό του εάν η διόγκωση στον ομφαλό:
- Προκαλεί πόνο
- Εμφανίζεται παράλληλα με έμετο
- Διογκώνεται και αλλάζει χρώμα
- Δε μειώνεται όταν ξαπλώνει ή όταν ασκείται ελαφριά πίεση στην περιοχή
Ομφαλοκήλη – Διάγνωση
Η διάγνωση τίθεται από γενικό χειρουργό. Ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει κατά τη διάρκεια της φυσικής εξέτασης την ύπαρξη ομφαλοκήλης.
Σε δύσκολες περιπτώσεις (π.χ. παχυσαρκία) μπορεί να ζητηθεί από τον γιατρό σας μια σειρά εξετάσεων όπως ο υπέρηχος ή η αξονική τομογραφία.
Αντιμετώπιση Ομφαλοκήλης
Η αντιμετώπιση ομφαλοκήλης εξαρτάται από το βαθμό ανάπτυξής της. Οι τρόποι θεραπείας μπορεί να είναι οι εξής:
- Σε πολύ μικρές ασυμπτωματικές ομφαλοκήλες ο γιατρός μπορεί να συστήσει απλή παρακολούθηση.
- Σε μεγαλύτερες ή συμπτωματικές ομφαλοκήλες η θεραπεία τους είναι η χειρουργική αποκατάσταση.
- Οι επιλογές της χειρουργικής αποκατάστασης της ομφαλοκήλης είναι αρκετές. Από την απλή συρραφή (με ή χωρίς τη χρήση πλέγματος) έως τις τεχνικές της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής (λαπαροσκοπική ή ρομποτική).